داستان وال مارت؛ بزرگترین خرده فروشی جهاندر:
این شرکت به عنوان بزرگترین خرده‌فروشی جهان، به قدری در کارش موفق شده است که به پردرآمدترین شرکت جهان معروف است.
این شرکت آمریکایی در سال ۱۹۶۲ میلادی توسط سم والتون Walton Sam تأسیس شد.
بزرگترین شبکه فروشگاه‌های زنجیره‌ای مواد غذایی و هایپرمارکت متعلق به شرکت وال مارت است که محصولات ارائه شده در این فروشگاه ها همواره از تخفیف‌های فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
وال مارت به دلیل اینکه در ۲۸ کشور بیشتر از ۱۱ هزار شعبه دارد، به‌عنوان بزرگترین شرکت از لحاظ درآمدی مشهور است. ازآنجایی‌که این شرکت کسب‌وکار خانوادگی است، سهام اصلی آن نیز متعلق به خانواده والتون است.
کارمندان وال مارت تقریباً ۲.۳ میلیون نفر هستند. به طور قطع می‌توان گفت که وال مارت بیش‌ترین کارمند را از لحاظ تعداد در بین شرکت های خصوصی به خود اختصاص داده است.
در سال ۱۹۷۲ این شرکت وارد بازار بورس شد که در نتیجه موفق شد در سال ۱۹۸۸ به پرسودترین خرده‌فروش آمریکا تبدیل شود.
داستان برند وال مارت
داستان شکل‌گیری برند از آنجا شروع می‌شود که در سال ۱۹۴۵ سم والتون که یکی از کارمندان و تاجران شرکت J. C. PPenney بود از برادران Butler یکی از شعبه‌های فروشگاه Ben Franklin را اجاره می‌کند.
سم والتون با اجاره این فروشگاه قصد داشت که محصولات بیشتری با سود کم‌تر را بفروشد.
در اولین گام با شکست‌هایی مواجه شد. به علت اینکه از یک طرف قیمت مواد اولیه هنگفت بود و از طرف دیگر اجاره‌بها خیلی زیاد بود.
بااین‌حال او توانست با تأمین‌کنندگانی آشنا شود که قیمت محصولاتشان را با قیمت پایین‌تری ارائه می‌دادند. در نهایت توانست با پایین آوردن سود حاصل از فروش، نرخ فروش را به میزان ۴۵ درصد بالا ببرد.
این روند در طی پنج سال نیز ادامه یافت. پس از پنج سال که قرارداد اجاره فروشگاه پایان یافت او نتوانست با مالکان برای تمدید آن به توافق برسد. در نتیجه مغازه Walton’s Five and Dime را راه‌اندازی کرد. در حال حاضر این مغازه به موزه وال مارت معروف است.
بالاخره در سال ۱۹۶۲ والتون موفق شد اولین فروشگاه تخفیف‌دار خود را در راجرز ایالت آراکانزاس تأسیس نماید. در اقداماتی فوق العاده جسورانه، در پنج سال اول کارش توانست شعبه‌هایش را به ۲۴ عدد برساند.
در سال ۱۹۶۸ این شرکت فعالیت خود را در ایالت اوکلاهاما نیز گسترش داد. در سال ۱۹۶۹ شرکت وال مارت ثبت شد و در یک سال پس از آن نیز اولین مرکز و دفتر توزیع در راجرز راه‌اندازی شد.
در هنگام راه‌اندازی اولین دفتر، تعداد شعبه‌ها و کارمندانش به ترتیب ۳۸ و ۱۵۰۰ بود. این شرکت در دهه ۱۹۸۰ رشد سریعی داشت به‌گونه‌ای که در سال ۱۹۸۷ درحالی‌که ۲۵ امین سالگردش را جشن می‌گرفت دارای تقریباً ۱۶ میلیارد دلار درآمد و ۱۱۹۸ کارمند شده بود.
شرکت وال مارت موفق شد شبکه ماهواره‌ای خود را در سال ۱۹۸۷ میلادی به اتمام برساند. برای راه‌اندازی این شبکه ۲۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کردند. این شبکه مجهز به ارتباط ویدیویی یک‌طرفه با تمام واحدهای عملیاتی است که می‌تواند صدا و داده‌ها را به‌خوبی انتقال دهد. این شبکه در زمان خودش بزرگترین شبکه ماهواره شخصی محسوب می‌شد.
این شبکه به‌منظور نظارت بر مقدار موجودی و فروش تمام فروشگاه‌ها در سطح دنیا به کار می‌رفت.
والتون یک سال بعد یعنی ۱۹۸۸ مدیرعامل شرکت را دیوید گلس معرفی کرد و خودش به‌عنوان هیئت‌مدیره به فعالیت ادامه داد. رشد سریع و چشمگیر این شرکت به‌قدری چشمگیر بود که شهرهای زیادی را با نگرانی روبه‌رو ساخت.
بااین‌وجود به علت نگرانی تأثیر شرکت بر جوامع محلی، مطالعات زیادی در این زمینه صورت گرفت.
کنث استون که استاد اقتصاد در دانشگاه آیووا بود با تحقیقاتی در این زمینه متوجه شد که پس از افتتاح شعبه فروشگاه وال مارت، بیش از نیمی از شهرهای کوچک، کسب‌وکار خود را از دست می‌دهند.
در تحقیقات دیگری به نتیجه جالب‌توجهی دست یافت. در این بررسی دریافت که برخی از مزایای افتتاح شعبه فروشگاه وال مارت، می‌تواند به این صورت باشد که مراکز خرید جدیدی راه‌اندازی می‌شود و همچنین خط راه‌آهن توسعه می‌یابد و تغییرات مثبتی در بازار خرده‌فروشی ایجاد می‌شود. نتایج تحقیقات دانشگاه میسی سیپی نیز نشان داد که افتتاح شعبه‌های وال مارت می‌تواند تأثیرات مثبت و منفی در فروشگاه‌های محلی داشته باشد.
کمک به طوفان‌زدگان
در سال ۲۰۰۵ که طوفان کاترینا رخ داد یکی از اقدامات مؤثر شرکت وال مارت در این حادثه، کمک‌رسانی به طوفان‌زدگان از طریق شبکه ماهواره‌ای بود. در این حادثه شرکت وال مارت وعدهایی نظیر ۱۵۰۰ میلیون کالا، استخدام کارگران، ۱۰۰ هزار وعده غذایی را به طوفان‌زدگان داد.
مطالعات استوین هورویتز نیز نشان داد که شرکت وال مارت از دانش محلی خود در زمینه زیرساخت‌ها، زنجیره تأمین‌کنندگان، تصمیم‌گیرنده‌ها و منابع دیگری استفاده کرد تا بتواند کمک‌های خود را قبل از آژانس بحران فدرال به دست آوارگان طوفان‌زده برساند.
این عمل شرکت وال مارت مورد تقدیر مردم و دولت قرار گرفت. در این میان انتقاداتی نیز صورت گرفت که در حال حاضر نیز بر روابط کارگری تأثیر آن باقی است.
ابتکارات شرکت وال مارت
در سال ۲۰۰۵ این شرکت اقدامات زیست‌محیطی به‌منظور افزایش بهره‌وری انرژی انجام داد که هدف این کار سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری در هر سال بود. با این اقدام بهره‌وری انرژی کامیون‌های وال مارت افزایش یافت.
این اقدامات سه ساله موجب کاهش ۲۵ درصد زباله‌های جامد دفع شده، ۳۰ درصد از انرژی مصرفی فروشگاه‌ها و ۲۵ درصد گازهای گلخانه‌ای شد.
لی اسکات مدیر عامل شرکت، هدف فروشگاه وال مارت را سازگاری بیشتر با محیط‌زیست عنوان کرد. این شرکت هدفش رساندن زباله‌های تولیدی به صفر و همچنین استفاده از انرژی تجدید پذیر بود.
آن‌ها به‌منظور عملی کردن قول‌های خود، سه فروشگاه با پنل های خورشیدی، توربین‌های بادی، باغ‌های بدون نیاز به آبیاری، یخچال‌های آب‌سردکن و دیگ‌های بخار سوخت زیستی راه‌اندازی کردند.
با وجود این که شرکت وال مارت با انتقادات زیست‌محیطی مواجه شد توانست چند قدمی پیشرفت کند. همین پیشرفت باعث شد این شرکت به بزرگترین خریدار پنبه جهان و بزرگترین فروشنده شیر طبیعی تبدیل شود.
این شرکت در کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های بسته‌بندی موفق عمل کرد. امروزه وال مارت شرکت برق خود را در تگزاس ایجاد کرده است و هدفش استفاده از برق ارزان در فروشگاه‌هایش است.
بااین‌حال انتظار دارند که ۱۵ میلیارد دلار از هزینه‌های سالیانه خود را کاهش دهند.
زندگی شخصی سم والتون
ساموئل مور والتون متولد ۲۹ مارس ۱۹۱۸ در شهر کینگزفیشر ایالت اوکلاهاما است. پدر و مادرش از طریق کشاورزی قادر نبودند هزینه‌های مایحتاج زندگی را بپردازند، در نتیجه به ایالت میسوری رفتند.
والتون از سن پایین کار می‌کرد. کار او دوشیدن شیر گاوها و ریختن در بطری‌ها سپس تحویل به مشتریان بود. در دوره دبیرستان به کار فروش اشتراک مجله و تحویل روزنامه پرداخت.
پس از دوره دبیرستان برای حمایت از خانواده‌اش در دانشگاه افسری میسوری تحصیلاتش را ادامه داد. در دوران دانشجویی از هر فرصتی برای کسب درآمد استفاده می‌کرد. در نهایت با کسب مدرک کارشناسی اقتصاد از دانشگاه فارغ‌التحصیل شد.
در سال ۱۹۴۳ با هلن رابسون ازدواج کرد و صاحب چهار فرزند شد. او سه روز بعد از فارغ‌التحصیلی در شرکت J. C. Penney به کارآموزی مشغول شد و ۱۸ ماه در این شرکت کار کرد و حقوق او در آن زمان ۷۵ دلار بود.
در سال ۱۹۴۲ در جنگ جهانی دوم به‌عنوان ناظر امنیتی اردوگاه‌های زندان نظامی و کارخانه‌های هواپیمایی بود. در سن ۲۶ سالگی بعد از ترک ارتش توانست اولین فروشگاه خود را تأسیس کند.
او مبلغ ۲۰ هزار دلار از پدر همسر خود قرض می‌کند و با ۵ هزار دلار پس‌انداز خود یکی از شعبه‌های فرنچایز فروشگاه Ben Franklin را اجاره می‌کند.
علت موفقیت او جدید بودن شیوه کاری در بسیاری از زمینه‌ها بود. به عنوان مثال یکی از شیوه های او پر کردن قفسه‌های مغازه با محصولات متنوع بود.
والتون بعد از این که فروش خود را در شعبه جدیدش به‌اندازه قابل توجهی رساند، قرارداد اجاره‌اش به اتمام رسید ولی مالکان حاضر به بستن قرارداد جدید نشدند.
برای خرید فروشگاه جدید با همسر و پدر همسرش وارد مذاکره شدند. او ۶ بار از فروشنده فروشگاه بنتون ویل جواب منفی شنید و از خریدن آن منصرف شد. اما پدر همسرش بدون اینکه والتون آگاه شود با پرداخت ۲۰ هزار دلار وارد مذاکره شد و قرارداد جدیدی بست.
در سال ۱۹۵۰ این فروشگاه با نام Walton’s Five and Dime فعالیتش را شروع کرد. در صورتی که درآمد فروشگاه ۷۲ هزار دلار در سال بود ولی با مدیریت والتون این مقدار به ۱۷۵ هزار دلار رسید.
اولین فروشگاه تخفیف‌دار وال مارت در سال ۱۹۶۲ راه‌اندازی شد. والتون به مظور تأمین محصولات فروشگاه خود با قیمت کم تر تلاش زیادی برای بازاریابی محصولات آمریکایی انجام داد تا بتواند از این طریق تولیدکنندگان آمریکایی با قیمت پایین‌تر پیدا کند.
سرانجام والتون در سال ۱۹۹۲ با ابتلا به سرطان خون از دنیا رفت و مالکیت فروشگاه به فرزندانش و همسرش تعلق گرفت.
در مدیریت شرکت دو فرزندش جان والتون و راب والتون نقش مؤثری داشتند. تا سال ۲۰۰۵ جزو ۵ خانواده ثروتمند آمریکا بودند. آن‌ها همیشه قسمتی از درآمد خود را صرف امور خیریه می‌کردند.
قوانین طلایی والتون برای ایجاد کسب‌وکارهای موفق
هر فرد موفقی برای خود قوانین و اصولی دارد که به وی کمک می کند در مسیر موفقیت به آن ها پایبند باشد.
والتون یکی از مهمترین افراد موفق در دنیا است که توانسته از سرمایه ای اندک به بهترین شرکت دنیا از نظر کسب درآمد تبدیل شود. بد نیست برخی از قوانین والتون را با هم مرور کنیم.
۱- پایبندی به کسب‌وکار
به کار خود بیش از فرد دیگری ایمان داشته باشید. اگر به کار خود علاقه‌مند باشید همین باعث می‌شود که با انگیزه بیشتری برای هدف و موفقیت در کار تلاش کنید.
عاشق کسب‌وکار خود بودن محرکه‌ای است که باعث می‌شود با اشتیاق بیشتری برای رسیدن به هدف به محل کارتان بروید.
۲- تقسیم سود بین همه همکاران
برای اینکه همکاران شما رفتاری مانند شرکای تجاری داشته باشند، کافی است شما با آن‌ها رفتاری این چنینی داشته باشید تا بازتاب رفتارتان را مشاهده نمایید.
این عمل باعث می‌شود تا در رسیدن به بزرگترین خواسته‌های خود موفق عمل کنید.
۳- انگیزه دادن به همکاران
بهتر است بدانید برای داشتن کسب‌وکار موفق مالکیت و پول، کافی نیستند. با تنظیم کردن اهداف بزرگ، میان همکاران خود رقابتی سالم ایجاد نمایید. علاوه بر این تلاش کنید تا فردی خیلی قابل پیش‌بینی نباشید.
۴- برقراری رابطه خوب با همکاران
همکاران شما به هر میزانی که از موضوعات آگاهی بیشتری داشته باشند، به شرکت شما بهای بیشتری می‌دهند و شرایط را بهتر درک می‌کنند.
۵- قدردانی از کارمندان
قدردانی صادقانه از همکاران با کلمات مناسب می‌تواند در روحیه آنان تأثیر زیادی داشته باشد. بنابراین برای قدردانی از زحمات همکارانتان کافی است در زمان مناسب از کلمات مناسب برای این عمل استفاده کنید.
۶- جشن گرفتن برای کسب موفقیت‌ها
از کاری که انجام می‌دهید لذت ببرید و به خودتان خیلی سخت نگیرید. اگر توانسته‌اید با یک تلاش دست جمعی به موفقیت خوبی برسید، پس بهتر است این موفقیت را جشن بگیرید.
۷- به حرف همه‌ی کارمندان گوش دهید
با کارمندان خود صحبت کنید و در موضوعات کاری از آن‌ها نظرخواهی کنید چراکه این کار موجب می‌شود تا ایده‌های جدیدی پیدا کنید.
۸- برآورده ساختن انتظارات مشتری‌ها
هر آنچه را که مشتریان درخواست دارند و حتی بیشتر از درخواست‌های آن‌ها انجام دهید. بابت اشتباهات خود معذرت‌خواهی کنید و آن‌ها را بپذیرید.
۹- مدیریت بهتر هزینه‌ها در مقایسه با رقبا
بهتر مدیریت کردن هزینه‌ها می‌تواند باعث سبقت گرفتن از رقیبانتان شود. از هزینه کردن نترسید اما تا می توانید برای هزینه‌های خود مدیرانه تصمیم بگیرید.
۱۰- شنا کردن در خلاف جهت رودخانه
با نادیده گرفتن اصول متعارف در خلاف جهت رودخانه حرکت نمایید. اگر رقیبتان در حال حرکت از مسیر مخصوصی است سعی کنید خلاف جهت آن حرکت کنید.
شکست‌های فروشگاه وال مارت
شرکت وال مارت همانند بسیاری از برندهای مطرح دنیا، شکست‌های بزرگی را تحمل کرده است. شکست‌هایی که برخی باعث ایجاد تجارب بزرگ برای این شرکت شده‌اند.
در ادامه به برخی از شکست های مطرح وال مارت اشاره می کنیم:
شکست وال مارت اکسپرس
شرکت والتون در سال ۲۰۱۱ پروژه‌ای با نام Walmart Express را عملی ساخت که شباهت کمی با طرح‌های قبلی وال مارت داشت. مساحت شعبه‌های قدیمی وال مارت به بیش از ۱۶ هزار متر مربع می‌رسید درحالی‌که شعبه‌های جدید وال مارت اکسپرس مساحتی بین ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ مترمربع را داشتند.
این شرکت با افتتاح این فروشگاه‌ها امیدوار بود که سود زیادی کسب کند اما با نادیده گرفتن ۲ نکته، تمام ۱۰۲ شعبه‌اش با شکست مواجه و تعطیل شدند.
۵۶ درصد فروش شرکت‌های وال مارت از راه مواد غذایی به دست می‌آمد. یکی از دلایل موفقیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای وال مارت در بیست سال اخیر را می‌توان در توسعه بخش محصولات غذایی عنوان کرد. به علت اینکه فروشگاه‌های اکسپرس مساحت کمی داشتند در رفع نیازهای غذایی مشتریان ناموفق عمل کرد.
یکی دیگر از اشتباهات این شرکت ارائه برندهای مختلف از یک محصول مشابه بود چراکه مشتریان از خرید خود احساس خوبی نداشتند.
اشتباه دیگر شرکت وال مارت این بود که به جای این که این برند را در فضاهای شهری به منظور گسترش فروشگاه‌های خود در نظر بگیرد، شعبه‌هایش را در مناطق روستایی کوچکی افتتاح کرد.
هدف شرکت وال مارت از این کار تبلیغات به‌منظور راه‌اندازی فروشگاه‌های بزرگ‌تر بود تا مشتریان بعد از دیدن این فروشگاه‌ها، در روزهای تعطیل به شعبه‌های بزرگ‌تر برای خرید مراجعه کنند ولی این طرح با شکست مواجه شد.
شکست وال مارت در هند
موانع متعددی در هند باعث شکست فروشگاه‌های زنجیره‌ای وال مارت گشت. یکی از موانع بزرگ وال مارت این بود که باید سی درصد از محصولات خود را از کسب‌وکارهای متوسط و حتی کوچک تهیه می‌کردند.
دولت هند نیز شرکت وال مارت را ناقض قوانین سرمایه‌گذاری خرده‌فروشی خارجی می‌دانست و به همین علت این شرکت نتوانست به اهداف خود در هند دست یابد. هنوز هم وال مارت امیدوار است این بازار بزرگ در هند را به دست بگیرد.
شکست وال مارت در روسیه
این شرکت شش سال تلاش کرد که زنجیره محلی در روسیه پایه‌ریزی کند اما در نهایت مجبور به تعطیلی دفتر خود در مسکو شد.
شرایط سخت سرمایه‌گذاری در روسیه و فضای بسته این کشور به ویژه برای حضور شرکت‌های بزرگ آمریکایی، یکی از مهمترین دلایل شکست وال مارت در روسیه عنوان می شود.
شکست وال مارت در آلمان
جالب است بدانید که اروپا و آمریکا دارای فرهنگ‌های مشابهی هستند بنابراین بیشتر کارآفرینان آمریکایی ترجیح می‌دهند شعبه‌های خود را در کشورهای اروپایی راه‌اندازی کنند.
با این حال ملت کشور آلمان اثبات کردند که همیشه این موضوع درست نیست. آن‌ها از برخورد کارمندان فروشگاه‌های وال مارت ناراضی بودند. دلیل این نارضایتی هم این بود که کارمندان شرکت به مشتریان لبخند می‌زدند و همین امر این حس را در مردم ایجاد می‌کرد که فکر کنند منظور خاصی از رفتارهایشان دارند. بنابراین مردم آلمان ترجیح می‌دادند از فروشگاه‌های دیگری خرید کنند.
آواز خواندن کارمندان در فروشگاه نیز علت دیگر ناموفق بودن شرکت وال مارت بود. کارمندان این شرکت هنگام تعویض شیفت با آواز خواندن و حرکات کششی، شیفت خود را عوض می‌کردند. آن‌ها در حرکات هماهنگی سه بار واژه وال مارت را تکرار می‌کردند.
مردم آلمان به علت این که این حرکات را دوست نداشتند بنابراین خریدهای خود را از فروشگاه‌های دیگری انجام می‌دادند.
به همین سادگی و فقط به دلیل عدم تناسبات فرهنگی و آداب رسوم، وال مارت در آلمان شکست خورد.
شکست وال مارت در کره جنوبی
علت شکست وال مارت در این کشور، تمرکز بر روی بازاریابی لوازم الکترونیکی بود در حالی که مردم ترجیح می‌دادند پول خود را بیشتر صرف خرید نوشیدنی و مواد غذایی کنند.
شکست‌های وال مارت در ۴ کشور بزرگ نشان‌دهنده این است که برای گسترش یک کسب‌وکار موانع زیادی وجود دارد به‌طوری‌که قدرتمندترین خرده‌فروش هم قادر نیست آن‌ها را از میان بردارد.
وضعیت کنونی برند وال مارت
فعالیت شرکت وال مارت با شعار فروش بیشتر و سود کم‌تر شروع شد. هدف والتون عرضه محصولات با کم‌ترین قیمت بود چراکه می‌خواست مردم زندگی بهتری داشته باشند.
رشد این شرکت در حدی بود که امروزه بزرگترین خرده‌فروشی جهان محسوب می‌شود. بازدید هفتگی از فروشگاه‌های اینترنتی و شعبه‌های این شرکت، تقریباً ۲۶۰ میلیون مشتری است.
در حال حاضر محصولاتی که در این فروشگاه‌ها عرضه می‌شوند عبارت‌اند از:
- لباس
- جواهرات
- لوازم الکترونیکی
- اسباب‌بازی
- فیلم و موسیقی
- کفش
- لوازم سلامتی و زیبایی
- لوازم حیوانات خانگی
- لوازم صنعتی
- کالاهای ورزشی
- مواد غذایی
- و…
فروشگاه تأسیس شده در سال ۱۹۵۰ در حال حاضر به موزه تبدیل شده است. مردم در این موزه می‌توانند با تاریخچه این شرکت آشنا شوند و در زمان سفر نمایند و با لوازم شخصی و عکس‌های خانواده والتون بازدید کنند.
در حال حاضر ۴۸ درصد سهام این شرکت در دست خانواده والتون است بنابراین مالکان اصلی شرکت شناخته می‌شوند. شعبات وال مارت در سال ۲۰۱۷ به تعداد ۱۱۶۹۵ عدد رسید.
این شرکت در کشورهای مختلف نام‌های متفاوتی دارد مثلاً در ژاپن با نام گروه سیو و در انگلیس با نام آسدا فعالیت می‌کند. درآمد این شرکت به حدی بالا است که اگر وال مارت یک کشور بود، بیست و هشتمین اقتصاد بزرگ دنیا نامیده می‌شد.
